Sıcak haddeleme yöntemi, bundan yüzyıllar öncede kullanılıyordu. Günümüzde ağır sanayi mamullerinin üretiminde de yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Sıcak haddelenmiş sac ürünü de bunlardan bir tanesidir.
Sıcak Haddeleme İşlemi Nedir?
Sıcak haddeleme işlemi, yüksek derecede fırınlarda bulunan kalıplarda çelik metallerinin eritilerek kalıplara dökülmesi işlemidir. Bu sayede çelik istenilen incelikte üretilebilir.
Haddeleme işleminde Slab adı verilen kalıplar kullanılır. Bu kalıplar özel olarak üretilir. Slab kalıpları haddehanedeki tavlama ocaklarına alınır. Burada 1200-1400 derece sıcaklıkta tavlama işlemine tabii tutulur. Böylelikle şekil verilmesi istenilen metalin mikro yapısı meydana getirilir.
Tavlanan Slablar Roller adı verilen taşıyıcılar aracılığıyla yuvarlak tamburlara sahip olan döner merdanelere taşınır. Döner merdaneler çelik malzemesine yüksek oranlarda baskı uygular. Böylece malzeme 0,4-0,6 milimetre kalınlığa kadar indirgenebilir.
Metalin ısıtılması ve soğutulması sırasında yüzeyde tufal adı verilen pürüzler meydana gelir. Bu pürüzler basınçlı su aracılığıyla temizlenir.
Metal ısıtıldığında genleşir ve istenilen ölçünün dışında uzayabilir. Bu sorunu gidermek için metal özel makaslar yardımıyla kesilir.
Sıcak Haddelenmiş Sac Nedir?
Haddeleme işlemine tabi tutulan çelik sac ürününü ifade eder. Sıcak haddelenmiş sac 540 derecenin üzerindeki sıcaklıklara maruz bırakılır. Böylelikle kolayca şekillendirilebilir.
Haddeleme işleminden sonra çelik oda sıcaklığında soğuma işlemine tabi tutulur.
Özellikleri Nelerdir?
Sıcak haddelenmiş sac yüksek sıcaklıklarda üretilir. Ayrıca aşağıdaki özelliklere sahiptir:
- 50-20 milimetre kalınlığa kadar üretilebilirler.
- 1000-2000 milimetre genişliğine kadar üretilebilirler.
- EN ve ASTM başta olmak üzere birçok kalite standartlarına göre üretilirler ve kontrol edilirler.
- Sıcak haddelenmiş sac yüzeyi asitlenmiş ve asitlenmemiş olmak üzere iki farklı yöntemle hazırlanabilir.
- Sıcak haddelenmiş çelik oldukça dayanıklıdır. Bu yüzden kiriş ya da kolon olarak kullanılabilir.
Kullanım Alanları Nelerdir?
Boru profil olarak endüstriyel yapılarda kullanılırlar. Ayrıca altyapı ve üstyapı sistemlerinin inşasında da kullanılırlar.
İş makinelerinin bazı parçalarında kullanılabilirler. Gemi inşa sanayi sıcak haddelenmiş sac ürünlerini yoğun bir şekilde tüketmektedir.
Makine sanayinin birçok alanında ihtiyaç duyulur. Gemicilik sektörünün belkemiklerinden olan konteyner imalatında da bu ürünler yoğun talep görmektedir.
Sıcak Haddelenmiş Sac Kullanımının Avantajları
Sıcak sac kolay şekil verilebilir özelliktedir. Bu yüzden ağır sanayi sektörünün en çok ihtiyacı olan çelik ürünler haddeleme yöntemiyle üretilebilir.
Ayrıca sıcak haddeleme yöntemine göre hazırlanan çelik ürünler aşağıdaki avantajlara sahiptir:
- Yumuşak bir formdadırlar ve kolaylıkla işlenebilirler.
- Kolay kaynaklanabilir özelliğe sahiptirler.
- Farklı şekil ve boyutlarda kesilebilirler. Bu özellikleri ile farklı sektörlerde rahatlıkla kullanılabilirler.
- İmalatı kolaydır ve maliyeti düşüktür.
- Dış koşullara karşı dayanıklıdır.
- Yatay yüklere karşı oldukça dayanıklıdırlar.
- Paketlenmesi ve sevk edilmesi kolaydır.
Sıcak haddeleme yöntemiyle üretilen çelik sac ürünleri, bugün ağır sanayinin en çok ihtiyaç duyduğu hammaddeler arasındadır.